

Verslag netwerkdag 25 maart 2025
Updates vanuit VZVZ
Gevalideerd Twiin Knooppunt (GtK) AORTA maakt nieuwe uitwisselingen mogelijk
Joost van der Rijt legt uit dat in het Twiin BgZ-project ziekenhuizen en zelfstandige klinieken patiënten naar elkaar verwijzen door de BgZ uit te wisselen via een TTA notified pull in Twiin 1.3.1. De ziekenhuizen worden ondersteund door GtK-leveranciers ChipSoft en Nexus, de deelnemende zelfstandige klinieken door onder meer CNS Connect en TimeFF via GtK AORTA.
‘De ketentesten lopen van april tot juli, livegang van de pilot is voorzien voor de tweede helft van dit jaar. Daarna schalen we op. Voor leveranciers interessant aan te haken zodat ook zij deze uitwisseling kunnen aanbieden.’
Release AORTA 9 en samen roadmap vaststellen
Jeroen Bos gaat in op de uitfasering van de AORTA 6 transactietokens. De gebruikte SHA-1 ondertekening is obsolete en dient vervangen te worden door een ondertekening op een hoger beveiligingsniveau. Daarnaast zal AORTA 9 (Aorta on FHIR) worden gepubliceerd. VZVZ gaat een impactanalyse uitvoeren, samen met leveranciersmanagement. De verwachting is dat dit in Q3 gebeurt. Op basis hiervan wordt de termijn voor de uitfasering vastgesteld.
VZVZ wil haar AORTA-roadmap steeds meer invullen op basis van de behoeften van leden en leveranciers. Joost: ‘Er komt zoveel op ons af! Waar liggen jullie prioriteiten?’ Direct betrekt hij de aanwezige stakeholders actief via de mentimeter. Veelgenoemde prioriteiten: EHDS, generieke functies en klanten.
Eerste ziekenhuis op Mitz
Marleen Stijnman meldt 18 nieuwe zorgaanbieders op Mitz in februari. ‘Waaronder het Spaarne Gasthuis, het eerste ziekenhuis op Mitz. Dit heeft veel aandacht getrokken. Ook de gebruikscijfers van Mitz stegen hierdoor aanmerkelijk. De livegang van het tweede ziekenhuis staat gepland voor mei.’
Marleen vertelt dat alle HIS-leveranciers in productie zijn en dat de HAPIS-leveranciers gaan uitrollen zodra er voldoende huisartsen in een regio gebruik maken van Mitz. Ze noemt de vergoedingsregelingen voor apotheken en apotheekhoudende huisartsen om patiënten te helpen bij het vastleggen van hun toestemmingskeuzes.
Lees ook over de succesvolle start van de Mitz-deelnemersraad, speciaal voor Mitz-connector-leveranciers.
Migratie van bij huisartsen vastgelegde toestemmingen naar Mitz
Manon Kuilboer staat stil bij de migratie naar Mitz van toestemmingen zoals vastgelegd bij huisartsen. Generalistisch werkende artsen – naast huisartsen ook artsen verstandelijk gehandicapten (AVG) en specialisten ouderengeneeskunde (SO) – kunnen waarneemgegevens opvragen en een waarneemverslag retour sturen. In Mitz worden toestemmingen niet langer op zorgverlenersniveau vastgelegd, maar op zorgaanbiederscategorie. Huisartsen kunnen op basis van de gemigreerde toestemming gezondheidsgegevens beschikbaar stellen aan:
- huisartsen- en huisartsenspoedposten;
- ziekenhuizen, gespecialiseerde klinieken en ambulancezorg (laboratoria kunnen raadplegen);
- (poli)apotheken.
De AVG en SO vallen hierbuiten waardoor opvraging van waarneemgegevens door deze artsen bij huisartsen niet langer mogelijk is. Dit geldt ook voor de GGZ voor het opvragen van ICA-gegevens. Met de betrokken koepels en beroepsverenigingen wordt overlegd over mitigerende maatregelen.
In principe vindt migratie op regionaal niveau plaats, zodra voldoende huisartspraktijken, huisartsenspoedposten en (poli-)apotheken hiervoor klaar zijn. Vanuit de huisartsensector zijn als eisen geformuleerd: de dossierhoudersknop, de raadplegersknop voor HIS-sen die dagwaarneming ondersteunen, het kunnen ontvangen van een notificatiebericht wanneer een patiënt iets aan de toestemming voor de huisarts wijzigt en de mogelijkheid voor een patiënt om überhaupt niet in Mitz te worden opgenomen. In dat geval wijst de arts op de consequenties.
ZORG-AB: roadmap opgesteld
Ismail Ciftci vertelt over de ontwikkelingen binnen ZORG-AB. ‘Op de netwerkdag van juni 2024 formuleerden jullie de aandachtspunten 1) inhoudelijk en juridisch, 2) beschikbare data en resultaten en 3) testdata. Zoals gemeld in december hebben we aandachtspunt 1) volledig afgerond. De afgelopen tijd lag de focus op beide andere punten. Die hebben we doorvertaald naar een roadmap, ook vanwege een duidelijke behoefte aan planning vanuit het veld.’ Ismail toont de roadmap:
- datakwaliteit en -compleetheid;
- gebruikersvriendelijkheid;
- aansluiting op bredere ontwikkelingen.
‘Meer weten over deze roadmap? Neem contact met ons op.’
Als belangrijkste uitdaging noemt hij de urgentie van ZORG-AB, de generieke functie adressering komt later op de dag ook terug op de roadmap in de presentatie van VWS. Het thema prioritering leidt tot enige discussie in de zaal. Want: zo véél onderwerpen strijden om voorrang op de overvolle ontwikkelagenda’s. ‘De kunst is dat we samen de hele stoep blijven zien en niet die enkele tegel’, concludeert een aanwezige.
Veranderingen PKIO-stelsel
‘Nog één slide, maar wel een erg technische’, zo kondigt de dagvoorzitter Steven Horsch zijn collega Frank Willems aan. Frank: ‘Het gaat dan ook over technische veranderingen in de onderste laag van het interoperabiliteitsmodel en daarbinnen het PKIO-stelsel, de Public Key Infrastructure voor de Overheid. Dit in het kader van het wereldwijd beter beveiligen van de infrastructuur. In de securitylaag gaat het een en ander veranderen. Wie daarover alles wil begrijpen: ga naar je technisch onderlegde collega’s. Op onze bijeenkomsten van het Technisch Platform Algemeen (TPA) bespreken we dit soort onderwerpen in detail. Meld je aan bij Marleen Stijnman.’
Hij doorloopt enkele wijzigingen:
- UZI G3 gaat naar G4, G3 vervalt in november 2028;
- TLS 1.2 wordt vervangen door TLS 1.3;
- SHA 1 wordt vervangen door SHA 256
- vertegenwoordigt RSO’s bij het landelijk programmabureau en in het Duurzaam Informatiestelsel Geboortezorg (DIG), in het bijzonder op het onderdeel beheer;
- verbindt RSO’s met samenwerkingspartners binnen het DIG zodat afspraken gemaakt en uitgewerkt worden;
- verbindt RSO’s met elkaar waardoor een gezamenlijk voorstel is gedaan voor regionaal beheer;
- verbindt RSO’s onderling zodat beheertaken samen kunnen worden ingevuld;
- ondersteunt RSO’s in het regionaal kunnen aansluiten op landelijke beheersafspraken voor Babyconnect;
- coördineert de regionale borging van het landelijke programma vóór het aflopen ervan na 2025 door afstemming tussen RSO’s en landelijke partijen;
- verzamelt en deelt kennis door beheer zo in te richten dat van ontwikkelingspunten geleerd kan worden.
‘Actie is vereist. We zijn bezig met een impactanalyse, er komt veel op iedereen af. Wel is duidelijk dat de testperiode onacceptabel kort is. Als VZVZ hebben we het CIBG om een jaar uitstel gevraagd, we staan voor jullie op de bres.’
PIEZO: Europese ketentesten volop bezig
Niet voor het eerst en niet voor het laatst geeft Patty Heemskerk (ICTU) een update van het Programma Implementatie Europese Zorgdiensten (PIEZO) op een VZVZ-netwerkdag. Patty: ‘We waren al in staat de patiëntsamenvatting voor inkomende Europese patiënten die hier een arts nodig hebben op te halen (PS-B). Nu gaan we de patiëntsamenvatting van Nederlanders die in Europa medische hulp nodig hebben verzenden (PS-A). De nationale ketentesten zitten erop. We zijn volop bezig met de Europese ketentesten met Spanje en Noorwegen zodat we in januari 2026 live kunnen gaan, ervan uitgaand dat de wettelijke grondslagen hiervoor tijdig in kunnen gaan. Momenteel bereiden we de zeer gedegen compliance check voor. Hierin wordt Nederland getoetst of we wel voldoen aan alle eisen om op de Europese infrastructuur MyHealth@EU te mogen aansluiten. Preproductie- en productietesten volgen, we gaan de zorgtoepassing publiceren voor leveranciers, wetgeving gaat naar de Tweede Kamer en publiciteitscampagnes volgen.’
De basis voor PIEZO zijn gegevens zoals beschikbaar vanuit bestaande uitwisselingen met het LSP bij huisartsen. Mitz is de grondslag voor de toestemmingen. De uitwisseling verloopt via de Nationale Contactpunten voor e-Health in de verschillende landen, in Nederland het NCPeH-NL.
Patty doorloopt kort een demo van de Europese zorgtoepassing. ‘Vanaf het begin is onze voorwaarde: zo min mogelijk inspanning van de kant van de leveranciers en huisartsen. De implementatie moet eenvoudig zijn. De meeste leveranciers hebben de acute zorgbouwstenen al in hun systemen ingebouwd. Omdat het formeel om een nieuwe zorgtoepassing gaat, is daarna alleen nog kwalificatie en acceptatie bij VZVZ nodig. Die is licht.’ Nicole Sterk – Versteeg van ChipSoft is betrokken bij de testen en bevestigt dat de implementatie van PIEZO inderdaad weinig inspanningen vraagt van de leverancier.
ZORG-ID Smartcard komt eraan
Frank Voogel geeft een presentatie over de ZORG-ID Smartcard, een identificatiemiddel dat op verzoek van de koepels KNMP, LHV en InEen in ontwikkeling is en vanaf mei geïmplementeerd gaat worden. Lees hier een interview met Frank over dit onderwerp. ‘Samen de schouders eronder. Met dat gevoel losten we samen met de leveranciers snel en adequaat een probleem op voor de zorgverleners.’
Samenwerking bij implementatie: de vele rollen van RSO Nederland
‘Alles is informatie,’ stelt Guido Zonneveld van RSO Nederland. ‘Er kan niet genoeg kennis gedeeld worden. Er komt zoveel complexiteit op ons af, heel veel. Maar we kunnen ook veel. Als je ziet waar we tien, vijftien jaar geleden stonden en wat we inmiddels hebben bereikt, dan wordt het echt steeds beter. Daar moeten we ons aan vasthouden. Petje af voor de leveranciers.’
Hij schetst hoe regionale organisaties – RSO’s én andere – vaak domeinoverstijgend bijdragen aan de implementatie van werkende informatieoplossingen. RSO Nederland op haar beurt vertegenwoordigt de RSO’s bij landelijke partijen zoals VZVZ. Naast vertegenwoordiger is RSO Nederland verbinder, ondersteuner, adviseur, coördinator en kennisdeler. Guido illustreert dit aan de hand van het programma VIPP Babyconnect. ‘Slechts één voorbeeld van de vele initiatieven waarbij wij zijn betrokken.’
RSO Nederland:
Implementatie generieke functies: aanbesteding PoC’s binnenkort van start
Marc Hoekstra en Riz Ahmed van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport nemen de zaal mee in het programma Implementatie generieke functies. ‘Waar zitten we in het proces? In het DTO van eind maart zijn de inrichtingskeuzes gedeeld die we in de architectuurwerkgroepen hebben besproken. ‘Samen bewegen we steeds verder richting de realisatiefase. Dat betekent: het ontwikkelen en doorontwikkelen van de benodigde architectuurcomponenten en het maken van duidelijke afspraken over de verantwoordelijkheden. Ons doel is om de componenten en koppelingen dit jaar te realiseren en te beproeven. De implementatie in het zorgveld loopt door tot na 2025.’
Riz doorloopt kort het architectuuroverzicht en staat stil bij adressering. ‘We gaan kijken hoe we op uniforme wijze adresseerbare punten kunnen uitwisselen. De verschillende adresboeken worden centraal vindbaar.’ Marc: ‘De Proofs of Concept (PoC’s) vinden plaats in Q1 en Q2 van dit jaar. In Q3 volgen de testen bij het Nationaal Test- en Validatiecentrum (NTV). Er is financiële ondersteuning beschikbaar voor leveranciers die deelnemen aan de PoC’s en later aan de pilots. De aanbesteding voor deze trajecten wordt binnenkort gepubliceerd.’ Hij roept de aanwezige softwareleveranciers op om vooral mee te doen. ‘We hebben oog voor jullie drukke ontwikkelagenda’s en proberen waar mogelijk ondersteuning te bieden.’
Hoewel VWS de regie voert over het programma, is samenwerking het uitgangspunt. Marc: ‘We voeren dit programma uit mét leveranciers, koepels, brancheorganisaties en zorgaanbieders. Daarbij sluiten we zo veel mogelijk aan op bestaande overlegstructuren en initiatieven.’ Dat geldt ook voor de generieke functies zelf: deze worden, waar mogelijk, geïntegreerd in de bestaande systemen. Riz: ‘Als een bestaande functionaliteit nog niet volledig voldoet aan de gewenste situatie, onderzoeken we de best passende route. Soms betekent dat een aanvulling bovenop wat er al is. Zo nemen we het huidige systeem mee in de ontwikkeling richting de nieuwe werkelijkheid. Dat voorkomt stagnatie.'
Verdere informatie:
https://www.datavoorgezondheid.nl/generieke-functies
info.generiekefuncties@minvws.nl
Marc Hoekstra: Implementatie Manager zorgveld
Ron Obbens: Technische Implementatie Manager
Steven Horsch belooft dat het programma Generieke functies een terugkerend thema wordt op de netwerkdagen. ‘De eerstvolgende is 18 juni’, zegt hij, niet alleen tegen de sprekers van VWS maar ook tegen de zaal.
Hij bedankt iedereen voor zijn aanwezigheid en betrokken bijdragen en sluit daarmee de dag af.